Ik was vorige week zaterdag naar Oranje; Nederland-Duitsland wel te verstaan. Nederland verloor helaas met 0-3. Voordat u denkt dat ik het niet helemaal gesnapt hebt, ik was niet naar het voetbal maar naar de euroleague van het volleybal. Ik heb het voorrecht gehad om een keer een seminar te geven met Peter Blange, de Nederlandse Volleybal bondscoach. Ik vond hem een inspirerend leider met visie en een enorme drang om te presteren. Zaterdag zat het niet mee; Peter slaakte een krachtterm die ik niet zal herhalen en vervolgens: ‘Kom op mannen’. Op dat moment wist ik dat de wedstrijd voorbij was, de leider was zelf even zijn inspiratie kwijt.
Foppe was wel succesvol en jong Oranje was een plezier om naar te kijken. Foppe is mijns inziens een goede en zeker ook inspirerende leider die de Ipod-generatie tot prestaties weet te brengen. ‘Natuurlijk’ en ‘inspirerend’ zijn denk ik twee eigenschappen die we Foppe kunnen toedichten. En hij heeft gewoon maling aan de mening van Cruijf, dat is op zich ook een goede eigenschap.
Vorige week ook het afscheid van een geheel andere leider, Tony Blair. Een goed voorbeeld hoe het ook mis kan gaan met een leider. Uiteraard heeft Blair zijn successen gehad maar uiteindelijk bleek hij niet meer natuurlijk te zijn, eerder gemaakt. Zijn grootste fout; een echte leider moet toe kunnen geven dat hij fout zit. Blair kon dat helaas niet.
Gisteravond zat ik in Noordwijk aan het strand te dineren met mijn goede vriend Ed. Wij spraken over leiderschap, ondernemers en managers. Wat zijn nu de verschillen en moet je eigenlijk wel trots zijn als er op je naamkaartje staat dat je manager bent? Aanleiding: een aantal managementboeken die we toevallig allebei gelezen hadden. Het gekke aan deze managementboeken is dat managers daarin eigenlijk totaal worden afgeschreven. Gelooft u het niet, lees dan ‘Morgen laat ik mijn Baard Staan’, ‘Eckhart’s Notes’ en ‘De Groei Voorbij’.
En wij waren het hier, zij het na enkele glazen wijn, roerend mee eens. Ik ken namelijk meer slechte managers dan ik goede ondernemers of leiders ken. In Wikipedia wordt het verschil in de definities als duidelijk:
Een manager heeft managementkennis, kent zijn instrumenten en zorgt dat het beleid van de organisatie wordt gerealiseerd. Een leider houdt de omgeving in de gaten, heeft visie, en weet met overtuigingskracht zijn ideeën zodanig over te brengen dat anderen zijn visie op de organisatie gaan delen.
Als we de definitie goed moeten volgen, dan heeft een manager dus geen oog voor de omgeving, heeft hij geen visie en geen overtuigingskracht. En dat is inderdaad wat ik vaak mis bij managers; ik heb altijd het gevoel dat ze een beetje op de winkel passen en vraag ze alsjeblieft niet om nieuwe ideeën of visie, want dan slaan ze totaal dicht. Hierin schuilt ook het gevaar dat wij te veel een managersmaatschappij zijn geworden, daar redden wij het niet mee. We hebben weer leiders nodig met visie en overtuigingskracht, niet met managementtrucjes geleerd op de zoveelste managementcursus. Let wel, ik pleit er niet voor om binnen een organisatie alleen maar leiders aan te stellen, want dan heb je vele kapiteins en maar één stuur en dat gaat ook fout. We moeten dus goed doseren naar ondernemers/leiders en managers, maar de verhouding is vandaag de dag niet goed. Kortom, zware kost en een laatste vraag van Ed:
‘Wat ben jij Fouk?’...............................